Loading...
By: Him Phannary    2025-08-20 10:11:46

សរីរាង្គលំពែងដែលផលិតអាំងស៊ុយលីន

រូបភាពដំបៅជើងនៃអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម

នាកំឡុង ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រឹស្តសករាជ្យ បូរាណវិទូ អេហ្ស៊ីប បានហៅជំងឺនេះថា ការបញ្ចេញចោលទឹកនោមយ៉ាងអស្ចារ្យ ដែលប្រវត្តិសាស្ត្រជឿថា ជាជំងឺទឹកនោមផ្អែម ។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ ឥណ្ឌា ក្នុងកំឡុងសត្សវត្ត ទី៥ - ៦ មុនគ្រឹស្តសករាជ្យ បានសង្កេតឃើញថា ស្រមោច បានចោមរោមទឹកនោមរបស់មនុស្សមួយចំនួន (ព្រោះវាមានជាតិផ្អែម) 

សត្សវត្តទី២ បូរាណវិទូគ្រិច Aretaeus បានប្រើពាក្យ Diabetes ជាលើកដំបូងមានន័យថា siphon (ព្រោះអ្នកជំងឺបានបញ្ចេញនោមយ៉ាងច្រើន) ។ ពាក្យឡាតាំង Mellitus (ផ្អែមដូចទឹកឃ្មុំ) ត្រូវបានគេបន្ថែមនៅពេលដែលរកឃើញថា ទឹកនោមមានជាតិផ្អែម ។ ដូចនេះហើយទើបមានឈ្មោះ Diabetes Mellitus

នៅឆ្នាំ ១៨៨៩ Oskar Minkowski & Joseph von Mering បានកាត់លំពែងរបស់ឆ្កែចេញ ហើយឃើញថាវាមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមធ្ងន់ធ្ងរ នេះជាទំនាក់ទំនងរវាងលំពែង នឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែម ។ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែលជួបញឹកញាប់មានពីរប្រភេទគឺ៖

ប្រភេទ ១ (Type 1) មូលហេតុបណ្តាលមកពី អូតូអ៊ីមមូន (autoimmune) គឺប្រព័ន្ឋការពារ (immune) របស់សរីរាង្គបានវាយប្រហារកោសិកាផលិតអាំងស៊ុយលីននៅក្នុងលំពែង សរីរាង្គបានផលិតអាំងសុយលីនតិចតួច ឬអត់សោះតែម្តង​។ អ្នកជំងឺត្រូវការចាក់បញ្ចូលអាំងសុយលីនពេញមួយជីវិត ។ ប្រភេទនេះច្រើនកើតពីក្មេង ឬជំទង់ ក៏អាចមាននៅមនុស្សចាស់ដែរ ។ កត្តាកកើត មកពីតំណពូជ ហ្សេនេទីក តែក៏អាចបណ្តាលពីជំងឺបង្កដោយ វារ៉ុសដែរ ។

រោគសញ្ញាគួរឲ្យកត់សំគាល់មានដូចជា៖ រោគសញ្ញាចេញភ្លាមៗ ស្រេកទឹកខ្លាំង នោមញឹក ចុះគីឡូ ហេវហត់អស់កំលាំង ។

ប្រភេទ ២ (Type 2) មូលហេតុមកពីសរីរាង្គមិនអាចប្រើប្រាស់ អាំងសុយលីនបានត្រឹមត្រូវ (insuline resistance) ឬ លំពែងផលិតអាំងសុយលីនមិនគ្រប់គ្រាន់ ។ កើតភាគច្រើននៅមនុស្សធំ តែបច្ចុប្បន្នកំពុងសង្កេតឃើញនៅមនុស្សវ័យក្មេងដែរ ដែលបណ្តាលមកពីការធាត់ ឬជីវភាពរស់នៅដែលមិនមានប្រើកំលាំងកាយ ។ កត្តាកកើត បណ្តាលពី ការធាត់ មិនសូវមានសកម្មភាពសរីរាង្គ  តំណពូជពីគ្រួសារ អ្នកមានអាយុច្រើន

រោគសញ្ញាគួរឲ្យកត់សំគាល់មានដូចជា៖ រោគសញ្ញាមិនចេញភ្លាមៗទេ មនុស្សខ្លះមានជំងឺនេះរាប់ឆ្នាំមិនទាន់បានដឹងផង ។

ហេតុអ្វីអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម មានដំបៅជើងពិបាកព្យាបាល?

១) ចរន្តឈាមទៅដល់ជើងតិច 

  • ជាតិស្កខ្ពស់នៅក្នុងឈាម បានធ្វើឲ្យខូចប្រព័ន្ឋសសៃឈាមតូចៗ នៅខាងចុង ដែលធ្វើឲ្យ អុកស៊ីសែន និង សារធាតុចិញ្ចឹម រត់ដល់ជើងមិនតិច នេះធ្វើឲ្យដំបៅ ឬរបួសពិបាកជាសះ ។

២) ការខូចប្រព័ន្ឋប្រសាទ

  • ជាតិស្កខ្ពស់នៅក្នុងឈាមបានធ្វើឲ្យខូចប្រព័ន្ឋប្រសាទ ជាពិសេសនៅជើង ដែលធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺស្ពឹក មិនសូវមានអារម្មណ៍ឈឺចាប់ ដែលគេមិនដឹងថាមានដំបៅ ឬរបួសតូចតាច ។

៣) ប្រព័ន្ឋការពារសរីរាង្គខ្សោយ

  • ជំងឺទឹកនោមផ្អែមធ្វើឲ្យប៉ពាល់ដល់មុខងារគោលិកា សនៃឈាម ដែលធ្វើឲ្យសរីរាង្គខ្សោយក្នុងការប្រយុទ្ឋនឹងជំងឺឆ្លង ដូចនេះដំបៅតូចក៍ពិបាកជាសះដែរ ។

ការណែនាំពីរបបអាហារសម្រាប់អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម

  1. ត្រូវបរិភោគទៀងទាត់ប្រចាំថ្ងៃ
  2. ត្រូវបរិភោគបន្លែយ៉ាងតិច ៥០% នៃអាហាររបស់អ្នក ពេលថ្ងៃត្រង់ និង ពេលល្ងាច
  3. ត្រូវបន្ថយបរិមាណអាហារដែលបរិភោគ ការបរិភោគច្រើននាំឲ្យធាត់ និងពិបាកគ្រប់គ្រងទឹកនោមផ្អែម
  4. ត្រូវធ្វើលំហាត់ប្រាណទៀងទាត់

លេខតេក្រាម (ទទួលចម្លើយ)
មតិ / សំណួររបស់អ្នកអាន (យើងខ្ញុំរីករាយទទួលនូវរាល់មតិ និង សំណួររបស់លោកអ្នក)